
เข้าใจวิวัฒนาการของการตลาดจากยุค Marketing 1.0 ถึง 6.0 ภายใน 5 นาที
นักบริหารมืออาชีพหรือแม้กระทั่งผู้ประกอบการสมัยใหม่อาจเคยผ่านตาศัพท์ที่เรียกยุคการตลาดตั้งแต่สมัย Marketing 2.0, 3.0 หรือ 4.0 เป็นต้นมา จนเริ่มไม่แน่ใจแล้วว่าปัจจุบันโลกการตลาดหมุนไปถึงยุคไหนกันแล้วกันแน่ วันนี้เราจะมาไล่เรียงความเข้าใจวิวัฒนาการของการทำการตลาดจนถึงยุคปัจจุบันที่ปัญญาประดิษฐ์หรือ AI รวมทั้งโลกเสมือนจริงที่เคยอยู่แต่ในจินตนาการกลายเป็นเรื่องใกล้ตัวคนยุคปัจจุบันมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด
ถ้าจะยึดถือนิยามความเป็นยุคสมัยแห่งการตลาดตามที่ได้ศึกษากันในหลักสูตรบริหารธุรกิจ MBA คงต้องกล่าวถึงปรมาจารย์ Philip Kotler นักการตลาดที่มีชื่อเสียงระดับโลก ที่ได้จำแนกแนวคิดการตลาดสมัยใหม่ออกเป็นแต่ละยุค ได้แก่ Marketing 1.0 ถึง Marketing 6.0 ซึ่งแต่ละยุคมีลักษณะและแนวทางที่แตกต่างกันไปตามการเปลี่ยนแปลงของสังคม เทคโนโลยี และพฤติกรรมของผู้บริโภค ดังต่อไปนี้
ยุค Marketing 1.0: การตลาดที่เน้นผลิตภัณฑ์ (Product)
ในยุคนี้ การตลาดมุ่งเน้นที่ตัวผลิตภัณฑ์เป็นหลัก โดยบริษัทจะพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีคุณภาพสูงและพยายามขายให้ได้มากที่สุด โดยไม่ได้ให้น้ำหนักกับความต้องการของลูกค้ามากนัก ซึ่งลูกค้าจะซื้อผลิตภัณฑ์เหล่านี้โดยไม่มีการปรับแต่งหรือพิจารณาความต้องการเฉพาะบุคคล
ยุค Marketing 2.0: การตลาดที่เน้นลูกค้า (Customer)
การตลาดในยุคนี้เริ่มให้ความสำคัญกับลูกค้ามากขึ้น โดยมุ่งเน้นไปที่การเข้าใจความต้องการและความพึงพอใจของลูกค้าเพื่อนำไปกำหนดกลยุทธ์ S-T-P ได้แก่ การแบ่งกลุ่มลูกค้า (Segmentation) การกำหนดกลุ่มลูกค้าเป้าหมาย (Targeting) และการกำหนดตำแหน่งผลิตภัณฑ์ (Positioning) บริษัทเริ่มทำความเข้าใจพฤติกรรมของผู้บริโภคเพื่อปรับปรุงผลิตภัณฑ์ให้ตรงตามความต้องการของกลุ่มลูกค้าเป้าหมายมากขึ้น
ยุค Marketing 3.0: การตลาดที่เน้นความยั่งยืน (Sustainability)
ในยุคนี้ การตลาดมุ่งเน้นไปที่ความยั่งยืนและคุณค่าทางสังคม โดยบริษัทจะสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับลูกค้าและส่งเสริมคุณค่าทางสังคม เช่น ความยั่งยืนและความรับผิดชอบต่อสังคม ในยุคนี้เราจะเห็นหลายธุรกิจที่ประสบความสำเร็จเริ่มมุ่งเน้นประเด็นความยั่งยืนของสังคม การใส่ใจสิ่งแวดล้อม การยึดมั่นในบรรษัทภิบาล และการใส่ใจคุณค่าความเป็นมนุษย์
ยุค Marketing 4.0: การตลาดในโลกยุคดิจิทัล (Digital)
ยุคนี้เกิดขึ้นเมื่อเทคโนโลยีดิจิทัลเริ่มเข้ามามีบทบาทสำคัญในการทำการตลาด บริษัทเริ่มใช้ข้อมูลเชิงลึกจากดิจิทัลเพื่อสร้างกลยุทธ์ทางการตลาดที่เป็นส่วนตัวมากขึ้น ลำดับในการทำการตลาดกับผู้บริโภคยุคใหม่เปลี่ยนไปตามแนวคิด 5As ได้แก่ Aware (สร้างการรับรู้) Appeal (ชื่นชอบ) Ask (สอบถาม) Act (เกิดการซื้อ) และ Advocate (สนับสนุน)
ยุค Marketing 5.0: การตลาดในยุคเทคโนโลยีการตลาด (MarTech หรือ Marketing Technology)
ในยุคนี้ การตลาดจะใช้เทคโนโลยีการตลาดเพื่อตอบโจทย์ลูกค้าเชิงลึกมากขึ้น เริ่มมีการผสมผสานกลยุทธ์การตลาดทั้งแบบออฟไลน์และออนไลน์ เพื่อให้สามารถตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้เฉพาะเจาะจง มีการใช้เทคโนโลยีการทำตลาดโดยใช้ข้อมูล การพยากรณ์พฤติกรรมลูกค้า และการตอบสนองลูกค้าอย่างรวดเร็ว เข้ามาใช้เป็นเครื่องมือในการชนะใจลูกค้ามากขึ้น
ยุค Marketing 6.0: การตลาดในยุคเมตาเวิร์ส (Metaverse)
ยุคล่าสุดนี้คือการตลาดที่เป็นประสบการณ์แบบ Immersive ซึ่งเชื่อมโยงระหว่างโลกออนไลน์และออฟไลน์ของลูกค้าอย่างแนบสนิท เริ่มมีการใช้เทคโนโลยีใหม่ๆ เช่น AR (Augmented Reality) และ VR (Virtual Reality) ในวงกว้างมากขึ้นเพื่อสร้างประสบการณ์ที่ตรงใจ โดยเฉพาะกับกลุ่มผู้บริโภคยุคใหม่ในยุค Gen Z และ Gen Alpha ที่เป็น Phygital Natives ซึ่งโตมากับการใช้ชีวิตในโลกสองใบทั้งโลกจริงและโลกดิจิทัล (Physical + Digital) อย่างไร้รอยต่อ
ทุกวันนี้เราจะเริ่มสัมผัสประสบการณ์ที่ไร้รอยต่อผ่านหลากหลายเทคโนโลยีได้อย่างใกล้ตัวมากขึ้น ซึ่งนักการตลาดและผู้บริหารควรเรียนรู้จากวิวัฒนาการของแนวคิดทางการตลาดที่เปลี่ยนไป และนำไปปรับกลยุทธ์ของแต่ละธุรกิจให้ตอบโจทย์ต่อการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี สังคม และพฤติกรรมผู้บริโภค เพราะแต่ละยุคมีจุดเน้นที่แตกต่างกัน ตั้งแต่ผลิตภัณฑ์ไปจนถึงประสบการณ์ที่ไร้รอยต่อระหว่างโลกจริงและโลกเสมือน เพื่อช่วยให้ธุรกิจของเรายังอยู่ในการแข่งขันและอยู่ในใจลูกค้าในอนาคตต่อไปได้อยู่เสมอ
ในยุคที่เทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การทำความเข้าใจวิวัฒนาการของการตลาดเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง หากคุณต้องการเป็นผู้นำในการตลาดยุคใหม่ Stamford University มีหลักสูตรที่ตอบโจทย์ความต้องการของคุณ ด้วยหลักสูตรที่เน้นทั้งทฤษฎีและปฏิบัติ คุณจะได้รับความรู้และทักษะที่จำเป็นในการสร้างสรรค์กลยุทธ์ทางการตลาดที่ประสบความสำเร็จในยุคดิจิทัล
สำหรับผู้ที่สนใจ สามารถดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่:
Website: www.stamford.edu/th/
ในยุคที่เทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การทำความเข้าใจวิวัฒนาการของการตลาดเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง หากคุณต้องการเป็นผู้นำในการตลาดยุคใหม่ Stamford University มีหลักสูตรที่ตอบโจทย์ความต้องการของคุณ ด้วยหลักสูตรที่เน้นทั้งทฤษฎีและปฏิบัติ คุณจะได้รับความรู้และทักษะที่จำเป็นในการสร้างสรรค์กลยุทธ์ทางการตลาดที่ประสบความสำเร็จในยุคดิจิทัล
สำหรับผู้ที่สนใจ สามารถดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่:
Website: www.stamford.edu/th/
และสำหรับผู้ที่สนใจสอบถามข้อมูลรายละเอียดเพิ่มเติม สามารถกรอกแบบฟอร์มเพื่อติดต่อได้ที่ https://www.stamford.edu/th/contact-us/
Sources:
Kotler, P., Kartajaya, H., & Setiawan, I. (2023). Marketing 6.0: The Future Is Immersive. Wiley.
Future Trends (28 Dec 2023).https://futuretrend.co/%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%9B%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD-marketing-6-0-%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%97%E0%B8%B5/
MarketThink (26 Apr 2023).https://www.marketthink.co/40063
MarketThink (7 Jan 2024).https://www.marketthink.co/50147
The Standard (26 Mar 2024).https://thestandard.co/marketing-60-immersive-strategies/